در صنعت لوله‌کشی و سازه‌های فلزی، شناخت تفاوت لوله درزدار و بدون درز اهمیت زیادی دارد. هر یک از این لوله‌ها ویژگی، کاربرد و روش‌های تولید خاص خود را دارند.انواع لوله های فولادی بدون درز مانند لوله مانیسمان در پروژه‌هایی با فشار بالا مورد استفاده قرار می‌گیرد. در مقابل، تولید لوله درزدار با جوشکاری ورق فولادی انجام می‌شود و بیشتر برای مصارف معمولی مانند لوله سیاه آب استفاده می‌گردد. روش های تولید لوله سیاه درزدار کدامند؟
در این مقاله به بررسی روش های تولید لوله بدون درز و روش تولید لوله مانیسمان می‌پردازیم و به‌طور کامل تفاوت لوله مانیسمان و درزدار را توضیح می‌دهیم.
لوله سیاه درزدار چیست؟
لوله سیاه درزدار به انگلیسی(Black Welded Pipe) از انواع لوله‌های فولادی است که از طریق خم‌کردن ورق‌های فولادی و جوش‌دادن لبه‌های آن به یکدیگر تولید می‌شود. در فرآیند تولید لوله درزدار، محل جوش روی بدنه لوله مشخص می‌باشد به همین دلیل به آن درزدار گفته می‌شود. اصطلاح سیاه نیز به ظاهر تیره و بدون پوشش گالوانیزه این لوله اشاره دارد. لوله‌های سیاه درزدار در سیستم‌های انتقال آب، گاز با فشار پایین، تاسیسات ساختمانی و پروژه‌های عمرانی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
.jpg)
انواع لوله سیاه درزدار
لوله‌ها سیاه درزدار با توجه به نوع کاربرد، روش تولید و مشخصات فنی به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. این لوله‌ها نقش مهمی در صنایع ساختمانی، تاسیساتی و انتقال سیالات با فشار کم دارند. آشنایی با انواع لوله سیاه درزدار به انتخاب بهتر و دقیق‌تر در پروژه‌های مهندسی کمک می‌کند.
- لوله سیاه درز مستقیم(ERW): تولیدشده با جوشکاری مستقیم درز طولی، مناسب برای لوله‌کشی ساختمانی و صنعتی
- لوله سیاه اسپیرال(SSAW): دارای درز مارپیچی، مناسب برای خطوط انتقال آب و فاضلاب در ابعاد بزرگ
- لوله سیاه صنعتی سنگین: با ضخامت بالا و مقاومت بیشتر، کاربردی در پروژه‌های صنعتی و عمرانی
- لوله سیاه سبک: با وزن و ضخامت کمتر، مناسب برای سازه‌های سبک و سیستم‌های تهویه
روش های تولید لوله سیاه درزدار کدامند؟
لوله‌های سیاه درزدار با استفاده از روش‌های مختلفی تولید می‌شوند که هرکدام بسته به نیاز پروژه، نوع مصرف و مشخصات فنی انتخاب می‌گردند. شناخت این روش‌ها به درک بهتر کیفیت، قیمت و کاربرد نهایی لوله کمک می‌کند. روش های تولید لوله سیاه درزدار عبارتند از:
- ابتدا ورق فولادی با ضخامت مشخص از رول باز شده و به اندازه مورد نیاز برش داده می‌شود.
- سپس ورق برش‌خورده توسط غلتک‌ها به شکل دایره‌ای یا لوله‌ای خم می‌شود.
- دو لبه ورق به یکدیگر نزدیک شده و با روش‌های جوشکاری مانند ERW(جوش مقاومتی الکتریکی) یا Spiral (جوش مارپیچی) به هم متصل می‌شوند.
- در این مرحله، درز جوش خورده صاف و یکنواخت شده و زوائد احتمالی برطرف می‌گردد.
- لوله سیاه درزدار تولیدشده به اندازه‌های استاندارد یا مورد نظر مشتری بریده می‌شود.
لوله بدون درز چیست؟
لوله بدون درز یا مانیسمان نوعی لوله فولادی است که در فرآیند تولید آن هیچ‌گونه جوش یا درزی روی بدنه ایجاد نمی‌شود. لوله مانیسمان Seamless Pipe معمولا از طریق کشش یا نورد یک شمش فولادی توپر و سوراخ‌کردن آن در دمای بالا ساخته می‌شوند. به‌دلیل نداشتن خط جوش، لوله‌های بدون درز مقاومت بیشتری در برابر فشار، حرارت و خوردگی دارند و برای مصارف حساس مانند انتقال گاز، سیالات تحت فشار بالا، نیروگاه‌ها و صنایع نفت و گاز استفاده می‌شوند.
انواع لوله های فولادی بدون درز
انواع لوله های فولادی بدون درز به دلیل مقاومت بالا، دوام زیاد و نداشتن خط جوش، در صنایع حساس و سنگین کاربرد گسترده‌ای دارند.
- لوله مانیسمان تولید شده از شمش فولادی و مناسب برای فشار و دمای بالا
- لوله کربن استیل بدون درز مناسب برای انتقال گاز، نفت و سیالات صنعتی
- لوله استنلس استیل بدون درز مقاوم در برابر خوردگی، مناسب برای صنایع غذایی، دارویی، شیمیایی و پتروشیمی
- لوله آلیاژی بدون درز (Alloy Steel Seamless Pipe)دارای عناصر آلیاژی مناسب برای شرایط کاری خاص
- لوله‌های دقیق بدون درز (Precision Seamless Tube)با تلرانس بالا و سطح داخلی صاف، مورد استفاده در تجهیزات هیدرولیک، خودروسازی و صنایع ابزار دقیق
روش های تولید لوله بدون درز
لوله بدون درز با استحکام بالا، از طریق فرآیند خاص و بدون هرگونه درز جوشکاری تولید می‌شود. آشنایی با روش های تولید لوله بدون درز، به درک بهتر ویژگی‌ها و کاربردهای آن کمک می‌کند. برای تولید این نوع لوله فولادی، ابتدا در نورد گرم(Hot Rolling)، شمش فولادی در دمای بالا سوراخ‌کاری و شکل‌دهی می‌شود. سپس در نورد سرد(Cold Rolling) قطر و ضخامت لوله در دمای محیط کاهش یافته تا دقت بیشتری حاصل شود. مرحله بعدی شامل کشش سرد(Cold Drawing) است که لوله از قالب کشیده شده و ابعاد و سطح آن بهبود می‌یابد. در نهایت،با فشرده‌سازی و نورد دقیق، لوله‌های بدون درز با کیفیت بسیار بالا و ابعاد دقیق تولید می‌کند.
مهم ترین تفاوت لوله درزدار و بدون درز چیست؟
آشنایی با تفاوت‌های لوله درزدار و بدون درز، انتخاب دقیق‌تر و اقتصادی‌تری را در پروژه‌های صنعتی و ساختمانی ممکن می‌سازد. مهم ترین تفاوت لوله درزدار و بدون درز در جدول زیر آورده شده است.
| ویژگی‌ها | لوله درزدار (Welded Pipe) | لوله بدون درز (Seamless Pipe / Mannesmann) |
|---|
| روش تولید | جوشکاری ورق فولادی | نورد و سوراخ‌کاری شمش فولادی |
| خط جوش | دارای خط جوش | بدون خط جوش |
| مقاومت در برابر فشار | مقاومت نسبتا خوب | مقاومت بسیار بالا |
| هزینه تولید | هزینه معقول و مناسب | هزینه بالای تولید |
| کاربردها | انتقال آب، پروژه‌های سبک | صنایع نفت، گاز، پتروشیمی و فشار بالا |
| ظاهر لوله | دارای درز یا خط جوش | یکنواخت و بدون درز |
در پایان
شناخت دقیق تفاوت لوله درزدار و بدون درز برای استفاده در صنایع مختلف اهمیت بالایی دارد. با بررسی انواع لوله های فولادی بدون درز و در نظر گرفتن روش‌های تولید لوله بدون درز می‌توان بهترین محصول مورد نیاز پروژه‌ها را انتخاب کرد. برای خرید بهترین لوله سیاه آب، لوله مانیسمان و درزدار از تولید کنندگان معتبر مانند سایمان شیمی نیکان مراجعه نمایید؛ این مجموعه با بهره‌گیری از تکنولوژی روز و تیم فنی متخصص، از تامین‌کنندگان برتر در صنعت لوله و اتصالات فولادی در ایران است.
سوالات متداول لوله سیاه آب چیست؟
لوله سیاه آب نوعی لوله فولادی درزدار است که با پوشش اکسید سیاه‌رنگ تولید می‌شود و بیشتر برای انتقال آب در تاسیسات ساختمانی و صنعتی استفاده می‌گردد. لوله سیاه آب به دلیل قیمت مناسب و نصب آسان، در پروژه‌های عمرانی بسیار پرکاربرد هستند.
مهم‌ترین تفاوت لوله مانیسمان و درزدار چیست؟
مهم‌ترین تفاوت لوله مانیسمان و درزدار در روش تولید است. لوله مانیسمان بدون درز و از یک‌پارچگی شمش فولادی ساخته می‌شود، در حالی که لوله درزدار از خم‌کردن ورق و جوش دادن لبه‌ها تولید می‌شود.
قیمت لوله درزدار و بدون درز چگونه است؟
قیمت لوله درزدار معمولا کمتر از لوله بدون درز است، زیرا تولید آن ساده‌تر و کم‌هزینه‌تر می‌باشد. در مقابل، لوله مانیسمان به دلیل فرآیند تولید پیچیده و مقاومت بالا، قیمت بالاتری دارد. انتخاب بین این دو نوع لوله به نیاز پروژه و بودجه بستگی دارد.